|
Gemmae Juniperi et Gemmae Sabinae –
Pączki jałowca pospolitego i Pączki jałowca sawina
Surowiec. Do celów leczniczych są pozyskiwane pączki młodych pędów lub szczyty pędów jałowca pospolitego Juniperus communis L. i jałowca sawina – Juniperus sabina L. Pędy szczytowe wraz z pączkami zbiera się wiosną (od marca do czerwca) i suszy w temperaturze pokojowej. Można też stosować świeży surowiec. Cenne są również pączki kwiatowe jałowców zbierane w maju.
Skład chemiczny.Głównym składnikiem jest żywica (0,75-0,90%), woski, barwniki (chlorofil), fitohormony, olejek eteryczny (do 2%), gorycz pinipikryna (ok. 1%), seskwiterpeny (juneol, kamfora, kadinol, junen), glikozydy (juniperyna = pinipikryna lecz powiązana z cukrem, koniferyna), diterpeny, kwas pimarowy, garbniki, cukry, flawonoidy, kwasy (mrówkowy, jabłkowy). Olejek eteryczny zawiera terpineol, juniperol, pinen, kadinen, borneol, kamfen, mircen, kariofilen, limonen, terpinen.
Działanie: odtruwające, przeciwobrzękowe, pobudzające krążenie, moczopędne, silnie żółciotwórcze i żółciopędne, bakteriobójcze, bakteriostatyczne, wykrztuśne, przeciwbólowe, tonizujące, poprawiające samopoczucie, przeciwroztoczowe, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe, pierwotniakobójcze, hipoglikemiczne (obniżające stężenie cukru we krwi), pobudzające miesiączkowanie, odkażające układ oddechowy, moczowy i pokarmowy. Składniki czynne jałowca są wydzielane i wydalane w raz z moczem, kałem, potem, łojem i powietrzem wydychanym. Jałowiec pobudza krążenie krwi, wzmacnia serce, likwiduje obrzęki pochodzenia sercowego i nerkowego, obniża podwyższone ciśnienie krwi, wzmaga wydalanie chlorku, wody i sodu. Wywiera silny wpływ przeciwtrądzikowy i regulujący zaburzenia hormonalne. Przeciwtrądzikowy efekt można uzasadnić obecnością w surowcu fitoncydów (związki antybiotyczne, o silnych właściwościach przeciwbakteryjnych) oraz wzmaganiem wydalania chlorku sodu i działaniem odtruwającym.
Zastosowanie: zatrucia, skapomocz, nadciśnienie, obrzęki, kamica moczowa i żółciowa, dyskinezy dróg żółciowych, białe upławy, skąpe i bolesne miesiączki, bezpłodność u kobiet, reumatyzm, artretyzm, nerwobóle, zakażenia i nieżyty zatok oraz układu oddechowego, zaparcia na tle atonii jelita grubego, choroby skórne przewlekłe, wypadanie włosów na tle zaburzeń troficznych, zapalenie dziąseł, zmiany aftowe i rany w jamie ustnej.
Uwaga!. Kobiety ciężarne i karmiące nie mogą zażywać preparatów jałowcowych. Jałowiec to silny środek poronny!. Składniki jałowca przenikają do mleka i mogą wywołać objawy niepożądane u niemowlęcia! Nie podawać dzieciom do 7 roku życia!. Nie stosować przy zapaleniu nerek i żołądka!.
Preparaty i dawkowanie:
1. Napar: 2 łyżki pączków lub mielonych szczytów pędów jałowca zalać 2 szklankami wrzącej wody, odstawić pod przykryciem na 20 minut, przecedzić. Pić 4 razy dziennie po 50 ml; stosować również do płukania, okładów i przemywania schorzałej skóry. W chorobach skórnych: 100 ml rano i wieczorem.
2. Intrakt stabilizowany: 1 szklankę świeżych lub suchych pączków lub szczytowych pędów (mielonych) zalać 500 ml gorącego alkoholu 40-60%, macerować 7 dni, przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dziennie po 5 ml w 100 ml wody lub mleka z miodem. Stosować do przemywania schorzałej skóry, pędzlowania owrzodzeń i pleśniawek w jamie ustnej, pędzlowania dziąseł przy zapaleniu, płukania włosów przy wypadaniu (1 łyżka na 1 szklankę wody). |
