|
Henryk S. Różański
Nużeniec ludzki – Demodex
folliculorum et Demodex brevis Nużyca - demodekoza Demodecosis Leki syntetyczne i półnaturalne Leczenie
nie jest łatwe. W
każdym przypadku konieczne jest równoczesne doustne Dawniej
(XIX wiek) w terapii wykorzystywano proste środki: przemywanie
skóry eterem siarkowym, eterem dietylowym,
benzyną, acetonem, naftą, potem sauna i kąpiele. W latach
późniejszych wprowadzono do terapii nużycy dodatkowo xeroform i tlenek cynku. Xeroform – bismuthum tribromophenylicum
(trójbromofenolan bizmutawy)
– żółty proszek nie
rozpuszczający się w alkoholach i wodzie. Ma silne
właściwości odkażające, ściągające i
przeciwzapalne. Dawniej stosowany również doustnie w dawce 0,5-
Bardzo skuteczne jest przemywanie zakażonej skóry
roztworem spirytusowym pirogalolu (3%),
beta-naftolu (2%) lub pirokatechiny (2%). Sprawdza
się także spirytusowy roztwór kwasu undecylenowego
(5%), mieszany roztwór kamfory 25%-mentolu 1%-karwakrolu 2% w
spirytusie 70%. Nużeniec tych leków nie jest w stanie przetrwać.
Pirogalol
lub beta-naftol trzeba stosować ostrożnie i na niewielkie obszary
ciała, w razie dużej oporności na inne leczenie. Mieszanina kamforowo-mentolowo-karwakrolowa jest bezpieczna, można
ją nawet wymieszać z olejem lnianym lub kukurydzianym w przypadku
skóry suchej i wrażliwej. Bardzo dobre wyniki uzyskałem przy użyciu
mazidła złożonego zawierającego salicylan metylu 5%,
salicylan benzylu 3% i borneol lub octan bornylu 5%
na oleju lnianym lub spirytusie – do smarowania. Doustne zażywanie oleju czarnuszkowego
(naturalnego, nie pozbawionego olejku eterycznego!) wydaje się bardzo korzystne (1 łyżka na
czczo 2 razy dziennie) W
niektórych, łagodniejszych przypadkach zalecane jest skojarzone
leczenie: Metronidazol i Minocyclina*
per os (doustnie) oraz Metronidazol
zewnętrznie. Minocycline jest silnie lipofilna, więc łatwo przenika do skóry
oraz wydzielin zawierających lipidy. Jeżeli
równocześnie z nużycą występują
zakażenia bakteriami ropnymi staje się skutecznym środkiem. Minocycline należy podawać w dawce 100 mg co 12 godzin, przy czym pierwsza dawka to 200 mg,
następne – 100 mg. Minocycline
jest dostępna pod nazwami handlowymi: Mynocine,
Minocin, Lederderm, Mestacine. Metronidazol
należy zastosować w dawce W razie zakażeń narządów
płciowych z równoczesnymi upławami – Gynalgin – tabl. per vaginum
(dopochwowe) zawierające metronidazol (250 mg)
i chlorchinaldin (100 mg).
Można także zapisać takie globulki dopochwowe do
sporządzenia w aptece. W razie oporności nużeńca na
powyższe leczenie należy zastosować w terapii Ivermectin* (Mectizan, Stromectol) stosowany powszechnie do zwalczania
nitkowców, owsików, glist, wszy,
włosogłówki, węgorków. Ivermektyna
zaburza przekaźnictwo nerwowe Ivermectin stosuje
się rozmaicie, zalecane powszechnie dawki dotyczą terapii
nitkowców – 12 mg co 6 miesięcy.
Takie też stosuje się z dobrym skutkiem. Należy zadbać,
aby dawka Ivermectin wyniosła 200 ug/kg masy ciała. Po dwóch dniach należy
wkroczyć z Metronidazolem i Minocykliną na 7 dni oraz z lekami przeciwhistaminowymi na 4 tygodnie. Zewnętrznie
stosować Pyrethrins (A-Par – aerozol, Crinopex Forte – szampon, Spray-Pax
– płyn do smarowania i spryskiwania zakażonych miejsc). Pyrethrins nie stosować na oczy!!!. *Brak rejestracji minocykliny i
ivermektyny w Polsce oraz konieczność
sprowadzania tych środków na zamówienie docelowe
pozostawiam również bez komentarza. Warto dodać, że ivermektyna jest stosowana również do
leczenia zwierząt (wiele opornych chorób pasożytniczych),
tymczasem u nas jej nie ma nawet do leczenia ludzi. Do oczu stosować Indometacin
– krople 1% (zawiesina wodna), np. Chibro-Amuno Chibret –
krople 1%. Na skórę, w tym także na narządy
płciowe zamiast Pyrethrins i metronidazolu zewnętrznie można zastosować
Crotamiton (Farmapol)
– maść 10% lub płyn 10%. Analogiczne do Crotamiton są zagraniczne Euraxil
– emulsja i krem 10% oraz Eurax – 10%
krem i mleczko 10% na skórę. Preparat oprócz
działania porzeciwroztoczowego wywiera
także wpływ przeciwbakteryjny i przeciwświądowy. Do zwalczania nużeńca można także
użyć Lindane (Elenol,
Jacutin, Agalin) –
w formie aerozoli, kremów, żeli i roztworów. W razie
nużycy miejsc silnie owłosionych można wówczas
zastosować szampon Lindane. Działa
równocześnie przeciwłojotokowo. Skutecznym lekiem jest także Mesulfen,
pochodna antracenu zabijająca roztocze. Działa także przeciwłojotokowo, przeciwbakteryjnie i
przeciwświądowo. W obrocie handlowym jest maść Citemul S. Do kąpieli można użyć
roztwór parafinowy mesulfenu Soufrol. Rp.
Maść do oka i ucha (zakażenia roztoczami, w tym
nużeńcem) Metronidazol 0,2 (do ucha Rp. Zawiesina do oczu i ucha (zakażenia roztoczami,
w tym nużeńcem) Metronidazol 0,2 (do ucha Krople
stosować na zmianę z maścią 4 razy dziennie (2 razy
maść i 2 razy krople). Zamiast
powyższych leków doocznych i dousznych można zastosować
krople z 0,5% roztworu azotanu srebra (2 krople do
worka spojówkowego, 3-4 krople do ucha 3 razy dz.).
Równocześnie oczywiście trzeba zażywać preparaty
doustne wcześniej opisane. Jeśli pomimo stosowania wyżej
wymienionych leków obserwujemy brak skuteczności leczniczej w
nużycy skórnej warto wykorzystać stare preparaty recepturowe Rp. Płyn
do przemywania skóry zakażonej nużeńcem Kwas benzoesowy Składniki wymieszać.
Skórę przemywać 3 razy dziennie. Po 2-3 godzinach w
skórę wcierać maść sandałowcową:
Rp. Płyn Manciere
zmodyfikowany Gwajakol płynny czysty – Rp. Płyn Manciere oryginalny --- Rp. Płyn
na skórę antydemodex (własny) Skórę przemywać 2
razy dziennie. Rp. Płyn przeciwko
nużycy antydemodex/2000
(własny) Mazidło przeciwko nużycy antydemodex/2004 Stosować na zmianę z pudrem
cynkowo-bizmutowo-imbirowym Rp. Puder cynkowo-bizmutowo-imbirowy
Nużyca u zwierząt jest leczona ivermektyną
lub nie zarejestrowanym w Polsce amitrazem
(N'-(2,4-Dimethylphenyl)-N-[[(2,4-dimethylphenyl)imino]methyl]-N-methylmethanimidamide). Amitraz
jest znany pod nazwami handlowymi: Mitaban (Upjohn), Preventic (Allerderm/Virbac), Tactivar, Taktic (Hoechst/Roussel). Amitraz jest lekiem toksycznym (inhibitor monoaminooksydazy MAO), dlatego zaleca się
dużą ostrożność przy stosowaniu u zwierząt.
Może wystąpić nadwrażliwość na preparat. U
zwierząt mających mniej niż 6 miesięcy amitraz nie powinien być stosowany. Preparat
służy do sporządzania roztworów kąpielowych (2-4
ml 12,5% roztw./1 litr wody). W razie zatrucia amitrazem
antidotum jest johimbina (Yohimbina).
W przypadku nużycy
uogólnionej, nawracającej i ocznej - korzystnie
wpływają pozajelitowe preparaty immunostymulujace,
np. Fibs, Extractum Aloe, Iscador Q – amp. 1 amp. Preparatu wybranego
podawać podskórnie 1 raz w tygodniu (5 zastrzyków), potem
1 raz w miesiącu (10-14 zastrzyków).
|
Dokument
chroniony prawami autorskimi
Krosno
2001-2009