|
Henryk S. Różański
Nużeniec ludzki – Demodex
folliculorum et Demodex brevis Nużyca - demodekoza Demodecosis
(demodicosis)
Nużeniec wnika do porów skórnych
prowadzących do mieszków włosowych i gruczołów apokrynowych. Skupia się przede wszystkim w
gruczołach łojowych i apokrynowych
narządów płciowych, twarzy, uszu, klatki piersiowej i
pleców. Często żyje w skórze przedsionka nosa i na
powiekach. Jeśli liczebność populacji jest mała
wówczas może nie powodować poważniejszych i przeszkadzających
objawów chorobowych. Lekko nasilona nużyca przejawia się
jedynie świądem i nielicznymi wypryskami, okresowymi ropnymi
krostkami, czerwonymi plamami, okresowym uczuciem łaskotania brwi i
powiek, zwłaszcza u podstawy rzęs. Jeżeli nużeńce
egzystują w przewodach usznych wówczas pojawia się okresowy
wysięk, nasilona produkcja łoju przy równoczesnym obfitym
złuszczaniu naskórka oraz nieprzyjemną wonią z uszu.
Tego typu objawy są często lekceważone
przez pacjentów. W razie zgłoszenia się pacjenta o
poradę lekarz przepisuje krople (zawiesinę) przeciwzapalne do uszu,
oczu lub preparat kortykosteroidowy na
skórę, ewentualnie z antybiotykiem. Taki zestaw leków
oczywiście jest chybiony w przypadku nużycy i przynosi
krótkotrwałe złagodzenie stanu zapalnego. Dopiero
profesjonalne badanie mikroskopowe wydzielin lub mieszków
włosowych przynosi właściwe rozpoznanie. Do barwienia
preparatu polecam błękit Evans’a
lub Sudan III. Doskonałe są także barwniki fluorescencyjne, a
także sam mikroskop fluorescencyjny podczas badania. W obserwacji
mikroskopowej szczególnie ważne są odpowiednie manipulacje
za pomocą kondensora i przysłony, aby uwyraźnić
pasożyta.
W wyniku zaawansowanej nużycy charakterystycznym
objawem jest obfite wypadanie rzęs, brwi, włosów z
przedsionka nosa, włosów łonowych, włosów na głowie,
chroniczny stan zapalny powiek i spojówek
(opuchnięcie, świąd, zaczerwienienie, pieczenie,
łzawienie, wysięk ropny lub tłustawy), chroniczny stan zapalny
skóry narządów płciowych i ich okolicy (wypryski,
zaczerwienienie, świąd, ropienie gruczołów prącia
, np. napletka, moszny, okolic odbytu), krosty i
grudki zapalne na twarzy, rozszerzenie naczyń krwionośnych
skórnych, plackowate zaczerwienienie skóry, ropnie,
swędzenie skóry na policzkach, pod oczami i wokół
nosa (świąd nasila się nocą). U niektórych
osób wraz z objawami trądzikopodobnymi
pojawia się pokrzywka z wysiękiem i strupkami. Widoczne jest
przyśpieszone rogowacenie mieszków włosowych, wystawanie
mieszków ponad powierzchnię skóry, rozszerzone pory z
otoczką zapalną, zwiększona produkcja łoju, duże
zaskórniki. Odchody nużeńca zatykają ujścia
mieszków włosowych i wywołują stan zapalny. Nużycy
towarzyszy zakażenie skóry paciorkowcami i gronkowcami. Węzły
chłonne mogą być powiększone. Łatwo pomylić nużycę z wypryskiem,
dermatozą, łojotokowym zapaleniem skóry i mieszków
włosowych oraz z trądzikami.
|
Dokument
chroniony prawami autorskimi
Krosno
2001-2009